وقایع ایامالله دهه فجر در سال 57
رویدادهای 21 بهمن
* با آغاز درگیری مسلحانه، کارکنان انقلابی نیروی هوایی برای تسلیم مردم در اجزاء کارت پایان خدمت سربازی، یک قبضه سلاح و هفت فشنگ در اختیار آنان قرار میدادند.
* در ساعت پنج بعدازظهر کلانتری تهراننو پس از پنج ساعت زدوخورد شدید بین مأمورین پادگان و مردم سقوط کرد و مردم و پادگانها در این زدوخورد چندین کشته و مجروح داشتند. ازاینپس کلانتریها یکی پس از دیگری به دست مردم ساقط شدند.
* فرماندار نظامی تهران در اعلامیه شماره چهل خود، ساعات حکومتنظامی را از ساعت چهار و نیم بعدازظهر تا ساعت پنج صبح افزایش داد. پس از شدت گرفتن حملات مردم به کلانتریها و پادگانها، فرماندار نظامی تهران در همین روز ساعت منع عبور و مرور را تا ساعت دوازده ظهر افزایش داد؛ یعنی مردم تنها از ساعت دوازده شهر تا چهار و نیم بعدازظهر اجازه خروج از منازل خود رادارند.
* رژیم در تدارک یک کودتای نظامی است. سپهبد رحیمی، فرماندار نظامی تهران و حومه، طی دستورالعملی به یگانهای تابعه خود، از آنها خواست تا بیدرنگ کلیه رهبران نهضت را دستگیر و با هواپیما به یکی از جزایر منتقل نمایند. همراه این دستورالعمل، فهرستی از اسامی صدها نفر که باید بازداشت شوند، الصاق شده است که در رأس آنها نام حضرت امام، آْیتالله طالقانی مهندس مهدی بازرگان، به چشم میخورد. در این دستورالعمل، پیشبینیشده است که کلیه رهبران درجه دوم که اقدام به تحریک در مقابل این دستگیریها بکنند، بازداشت شوند.
* حضرت امام خمینی در رابطه با حکومتنظامی اعلامشده از طرف فرماندار نظامی تهران، آن را ملغی اعلام کردند و گفتند: اعلامیه امروز حکومتنظامی خدعه و خلاف شرع است و مردم بههیچوجه به آن اعتنا نکنند ... اخطار میکنم که اگر دست از این برادرکشی برندارند و لشگر پادگان به محل خودش برنگردد ... تصمیم آخر خود را به امید خدا میگیریم. همچنین دولت موقت، اعلامیه حکومتنظامی را یک توطئه توصیف کرد.
* مینیبوسها وماشینهای وابسته به ستاد کمیته امام خمینی، با بلندگو، لغو اعلامیه نظامی را در سطح تهران اعلام کردند. گفتنی است که بنا به گفته رحیمی، یکی از سران ارتش، حکومتنظامی تصمیم داشت که با افزایش ساعات حکومتنظامی، به انجام کودتا و سرکوب مردم و خصوصاً ترور و دستگیری رهبران نهضت، بپردازد. این تصمیم حضرت امام، توطئه بزرگی را در آستانه پیروزی نهضت در نطفه خفه کرد.
* امام خمینی در جواب به استعفای افراد نیروی مسلح نوشتند: قسم برای حفظ قدرت طاغوتی صحیح نیست و مخالفت با آن واجب است وکسانی که قسمخوردهاند باید برخلاف آن عمل کنند.
* مردم مسلح به یاری افراد نیروی هوایی رفتند. جنگ خیابانی در تهران اوج بیشتری پیدا کرد.
* دهها هزار تن از مردم در خیابان فرحآباد، پشت کیسههای شن و خاک سنگر گرفتند.
* کلانتریهای تهراننو، (چهارده و شانزده و بیستویک و 9) و نارمک 10 و یازده و شهرری، سقوط کردند و همچنین یک بالگرد پادگان در تهران در هوا ساقط شد.
* حجتالاسلام دکتر مفتح از جانب حضرت امام، عکس مندرج در روزنامه کیهان مبنی بر رژه افسران نیروی هوایی در مقابل ایشان را کاملاً صحیح و واقعی دانست.
* بازرگان گزارش مطبوعات را درزمینه تماس با بختیار و سران ارتش، قویاً تکذیب کرد.
* از سوی دفتر تبلیغات امام خمینی، هرگونه تماس با بختیار و سران ارتش تکذیب شد.
* امام خمینی اعلام کردند که من خودم اهلقلم و بیان هستم و هیچ سخنگویی ندارم.
* ستاد امداد و سازمان ملی پزشکان، تعداد شهدا را تا ساعت یازده امشب، یکصدو26تن و مجرمین را ششصد و 34 نفر ذکر کرد.
* شمار کشتهشدگان که به بیمارستان جرجانی منتقلشدهاند، به چهلوشش نفر رسید و تعداد زخمیها به علت کثرت آنها قابلشمارش نیست.
* آیتالله شریعتمداری ضمن آرزوی موفقیت برای دولت بازرگان، انتخاب وی را تبریک گفت.
* مهندس بازرگان در شرکت نفت اعلام کرد: با استقرار دولت موقت، اعتصاب شرکت نفت پایان خواهد یافت.
* حزب کمونیست قبرس اعلام کرد که تجهیزات جاسوسی آمریکا از ایران به قبرس منتقلشده است.
رویدادهای ۲۲ بهمن
در روز 22 بهمن به ترتیب زندان اوین، ساواک، سلطنت آباد، مجلسیم سنا و شورای ملی، شهربانی، ژاندارمری و ساختمان زندان کمیته مشترک به تصرف مردم درآمد. در تسخیر شهربانی سپهبد رحیمی فرماندار نظامی تهران به دست انقلابیون مسلح افتاد. پادگان باغ شاه و دانشکده افسری، دبیرستان نظام، زندان جمشیدیه، پادگان عشرتآباد و پادگان عباسآباد یکی پس از دیگری تسلیم شدند و آخرین مرکزی که به تصرف درآمد رادیو و تلویزیون بود.
تصمیم شورای عالی ارتش در روز 22 بهمن
روز 22 بهمن ساعت ۱۰ بامداد روز ۲۲ بهمن شورای فرماندهان نیروهای مسلح در ستاد مشترک تشکیل گردید. نظامیان حاضر در جلسه عبارت بودند از: عباس قرهباغی، جعفر شفقت، حسین فردوست، هوشنگ حاتم، ناصر مقدم، عبدالعلی حجیمی، احمدعلی محققی، عبدالعلی به درهای، امیرحسین ربیعی، کمال حبیباللهی، عبدالمجید معصومی، جعفر صانعی، اسدالله محسن زاده، حسین جهانبانی، محمدکاظمی، خلیل بخشی آذر، علیمحمد خواجهنوری، پرویز امینی افشار، امیر فرهنگ خلعتبری، محمد فرزام، جلال پژمان، منوچهر خسرو داد، ناصر فیروزند، موسی رحیمی لاریجانی، محمدرحیمی آبکناری و رضا وکیلی طباطبایی. ریاست شورای عالی ارتش بر عهده عباس قرهباغی بود. پس از گزارش فرماندهان نیروها از وضعیت موجود بحث پیرامون همبستگی ارتش با مردم آغاز شد؛ اکثراً موافقت خود را اعلام نمودند و سرانجام اعلامیهای مبنی بر بیطرفی ارتش تهیه و به امضا رسید. پس از تصمیم شورای عالی، ساعت یک بعدازظهر خبر تصمیم شورای عالی ارتش در اختیار رادیو و تلویزیون گذاشته شد. رادیو ایران برنامه عادی خود را قطع و اعلامیه را قرائت کرد. لحظهای بعد نیروهای انقلاب محوطه صداوسیما را تصرف نمودند و خبر سقوط رژیم سلطنتی پهلوی از صداوسیما اعلام شد.