عَرَفَه،۹ ذیالحجه، یک روز پیش از عید قربان. بنابر فقه شیعه، حجگزاران باید از ظهر تا غروب شرعی این روز را در عرفات وقوف کنند.عرفه نزد مسلمانان از روزهای پرفضیلت سال محسوب میگردد و در منابع روایی، اعمالی برای آن برشمرده شده که بافضیلتترین آنها دعا و استغفار است. زیارت امام حسین(ع) نیز از اعمال این روز است. خواندن دعای عرفه بسیار سفارش شده است.
از دعای امام حسین (ع ) در روز عرفه
خداوندا،در جانم بی نیازی و در دلم یقین و درکارم اخلاص و در دیده ام روشنایی و دردینم آگاهی قرارده .اندام هایم را نیرومند ساز و گوش وچشمم را به پیروی از عقلم برانگیز.
خداوندا درآنچه نصیبم فرمودی، برکت بخش. مرا در نزد خود، خوار و در چشم غیر، بزرگ جلوه ده .از بلای جنس و انس در امانم دار. با گناهان رسوا و به عمل ناپسند مبتلایم مساز. نعمت را از من باز نگیر و مرا به دیگری وامگذار.
اهمیت و فضیلت
روز عرفه روز آغاز مناسک حج است. حج گزاران در این روز در صحرای عرفات گرد هم میآیند و ضمن دعا و استغفار، از توفیق در ادای فریضه مهم حج شکرگزاری میکنند. نظر به اهمیت این روز، ادعیه و مناجاتی ویژه آن از معصومین و بزرگان دینی نقل شده است. در برخی منابع، دعایی از پیامبر اکرم(ص) برای این روز نقل شده است. از جمله مشهورترین این ادعیه، دعای امام حسین(ع) مشهور به دعای عرفه است که بسیاری از شیعیان هر ساله در نقاط مختلف دنیا، به قرائت آن در این روز اهتمام جدی دارند. از دعاهای مشهور دیگر برای این روز، دعایی است که از امام امام سجاد(ع) نقل شده است. امامان شیعه احترامی خاص برای این روز قائل بوده و مردم را به بزرگداشت این روز فرا میخواندهاند و سائلان را به هیچ روی، دست خالی رد نمیکردهاند.در فقه شیعه واجب است حجگزار از ظهر روز عرفات (۹ ذیالحجه) تا مغرب در عرفات وقوف کند؛ یعنی فرد حجگزار باید در صحرای عرفات بماند و از آنجا خارج نشود. این وقوف از ارکان حج است، بدین معنا که چنانچه حجگزار به عرفات نرود و دستکم مقداری هرچند کوتاه در آنجا نماند، حجش باطل خواهد بود.
مستحبات روز عرفه
برای روز عرفه اعمال مستحبی در روایات برشمرده شده که برخی از آنها بنابر روایات، دعا و استغفار با فضیلتترین عمل روز عرفه است و در میان ادعیه، دعای امام حسین(ع) در این روز، مشهور به دعای عرفه، بسیار توصیه شده است.